صافی بنزین از قطعات کاربردی و مهم در خودرو است که سلامت و عملکرد صحیح آن تاثیر مستقیمی بر نحوه کارکرد موتور خواهد داشت. این قطعه وظیفه جذب آلاینده ها و ذرات آلوده، همچنین جلوگیری از عبور آنها به باک سوخت را دارد.

“صافی بنزین” یکی از قطعات مهم و کاربردی هر خودرویی محسوب می‌شود. یک اتومبیل برای روشن نمودن موتور خود از بنزینی که داخل باک قرار دارد استفاده می‌کند اما متاسفانه ناخالصی های ریزی از قبیل تراشه های رنگ، زنگ زدگی، خاک، ضایعات و سایر ذرات آلاینده‌ ای که به دلیل آلوده بودن شلنگ های انتقال سوخت و یا کهنه بودن خود باک به وجود می‌آیند، همراه با سوخت وارد باک شده و تاثیرات نامناسبی را در عملکرد موتور اتومبیل می‌گذارند.

با وجود ناخالصی های ذکر شده، الزام وجود فیلتری که مانع عبور این ذرات به داخل سوخت و در نهایت باک خودرو شود وجود دارد؛ از این رو، قطعه ای تحت عنوان فیلتر یا صافی بنزین جهت جلوگیری از به وجود آمدن چنین معضلاتی اختراع شد.
اما سوال اصلی این است که “صافی بنزین چیست؟” در این مقاله قصد داریم تا درباره صافی یا همان “فیلتر بنزین“، ساختار تشکیل دهنده و همچنین نحوه عملکرد آن بپردازیم.

گروهی از محققان کشور سال ها در پی طراحی و تولید وسیله ای بودند که در کنار کاهش مصرف انرژی، آلودگی هوا را نیز که ناشی از عدم احتراق کامل سوخت می‌باشد کاهش دهد.

پس از سال ها تلاش و انجام آزمایش های گوناگون، این گروه موفق به طراحی و ساخت فیلتر بنزین شدند که این فیلتر بر روی خودرو های سواری نصب شده و با ایجاد فعل و انفعالاتی در سوخت های هیدروکربنی همچون بنزین، از خام سوزی سوخت جلوگیری کرده و فرآیند به سمت احتراق کامل می رود.

فیلتر بنزین (Fuel Filter) ساختاری شبیه به فیلتر تصفیه آب را دارد. این قطعه بین مخزن سوخت و موتور قرار دارد؛ البته محل قرار گیری این قطعه ممکن است با توجه به مدل خودرو متفاوت باشد؛ در برخی موارد این قطعه را در داخل مخزن باک یا میان خط سوخت قرار می‌دهند.

ساختار اصلی این قطعه را مخزن پلاستیکی یا فلزی تشکیل می‌دهد که پر از کاغذهای فشرده با جنس مخصوصی هستند که به صورت پره به دور مخزن تعبیه شده اند. این کاغذهای فشرده بیشترین تاثیر را در جذب ذرات آلاینده دارند چرا که نقش اصلی را در جذب آلاینده ها ایفا می‌کنند.

سوالی که در این بخش پیش می‌آید این است که “فیلتر بنزین چکار می‌کند؟” همانطور که گفته شد، وجود آلاینده ها و آلودگی های موجود در سوخت باعث به وجود آمدن تاثیرات منفی در عملکرد موتور اتومبیل می‌شود و احتراق موتور به صورت ناقص اتفاق خواهد افتاد.

بنابراین، الزام فیلتر شدن تمامی این آلودگی ها وجود دارد تا از فرسودگی و خراب شدن پمپ سوخت و انژکتور ها جلوگیری نماید. صافی بنزین که به آن فیلتر بنزین و یا صافی سوخت نیز گفته می‌شود همانطور که از نام آن پیداست، از ورود ناخالصی های ریز نام برده شده به داخل موتور خودرو جلوگیری می‌کند.

عملکرد #فیلتر_بنزین داخل باک را می توان به عملکرد فیلتر هوا تشبیه کرد که هر دو ذرات ریز را پیش از ورود به موتور مورد نظر به دام می اندازند.

همانطور که می‌دانید فیلتر بنزین همانند هر صافی و یا فیلتر دیگری پسماند ها و آلاینده های ریز را جذب کرده و مانع ورود آن ها به موتور خودرو می‌شود.

زمانی که از اتومبیل خود استفاده می‌کنید، فیلتر بنزین آن به دلیل وجود آلاینده ها و مواد زائد به مرور زمان کثیف شده و طول عمر آن به دلیل انسداد صافی به پایان می‌رسد. این موضوع عملکرد اتومبیل شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد چرا که اگر صافی بنزین مسدود شود توانایی جلوگیری از ورود ذرات آلاینده را از دست داده و سوختی که حاوی این ذرات می‌باشد وارد انژکتور خودرو شده و به این ترتیب جریان بهینه سوخت متوقف می‌شود.

در سال های نخستین تولید صافی سوخت، یک فیلتر بنزین قادر به تحمل سی تا شصت هزار کیلومتر بوده است و محصولاتی با عمر مفید تلقی می‌شدند، اما امروزه با پیشرفت صنعت تولیدات قطعات خودرو، بنزین ها نسبت به گذشته خالص تر و پاک تر شده اند که همین موضوع سبب شده تا فیلتر های بنزین قادر به تحمل مساحت های طولانی تری از جمله صد هزار کیلومتر نیز باشند و به صورت بهینه تری عمل کنند.

البته برای تعویض صافی بنزین، توجه به مناطق و محیط هایی که خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز حائز اهمیت است؛ برای مثال، در شهر هایی مانند آبادان و تهران که آلودگی و ذرات گرد و غبار در آن ها زیاد است، بهتر است فیلتر سوخت هر یک سال یکبار تعویض شود.

یکی از بیشترین سوالاتی که درباره صافی بنزین پرسیده می‌شود، زمان مناسب تعویض آن است؛ به طور کلی، این زمان با توجه به کیلومتر خودرو محاسبه می‌شود.

به گزارش برخی از شرکت های خودروسازی، حدود زمان مشخص شده برای تعویض فیلتر، هر ۵ سال یکبار معادل با ۸۰ هزار کیلومتر محاسبه شده است، اما به گفته برخی از متخصصان، حدود مسافت ۱۶ هزار کیلومتر بهترین زمان برای تعویض صافی بنزین می‌باشد.

در هر صورت، با توجه به کیلومتر محاسبه شده خودرو خود می‌توانید زمان تعویض این قطعه را به طور حدودی متوجه شوید. البته اطلاع از این موضوع نیازمند مراجعه به یک مرکز تعمیراتی می‌باشد.

اما بهترین روش برای اطلاع از وضعیت صافی بنزین خودرو شما، انجام تست فشار سوخت می‌باشد. تست فشار سوخت نشان می‌دهد که فیلتر بنزین چه مقداری از سوخت را از خود عبور می‌دهد چرا که براساس اطلاعات ذکر شده، معیوب بودن فیلتر بنزین سبب کاهش فشار سوخت می‌شود.
میزان استاندارد فشار ما بین ۳۰ تا ۶۰ PSI است و اگر صافی در زمان مناسبی تعویض نشود، مشکلات زیادی در سیستم خودرو به وجود می آیند.

دو نوع فیلتر بنزین در دسته بندی این قطعه وجود دارد؛ هر دو مدل دقیقا به یک صورت کار می‌کنند، و سوخت را توسط یک مدیای تصفیه رد می‎کند (که اغلب این مدیا ها از یک کاغذ مخصوص ساخته شده اند). وجود این مدیاها تمامی رسوب و آلاینده های ریز را تصفیه کرده و مانع ورود آن ها به موتور خودرو می شود. در ادامه شما را با انواع فیلتر بنزین آشنا می‌کنیم:

دسته بندی دوم این قطعه درون یک نگهدارنده فلزی قرار گرفته که فیلتر قابل تعویضی را در خود جای داده است. درب این نگهدارنده قابلیت جدا شدن داشته و فیلتر آن را می‌توان به صورت جداگانه نیز تعویض کرد. صافی های کارتریجی از قیمت های بالاتری نسبت به نوع پلاستیکی برخوردارند.